Friday, March 10, 2006



اوج عظمت دولت قراقویونلو در دوران جهانشاه

جهانشاه قراقویونلو «872- 839 ق/ 1467- 1435 م»

جهانشاه پسر قرایوسف و برادر اسکندر، در سومین مرتبه‏ای که شاهرخ تیموری به آذربایجان لشکر کشید و در پی فرار اسکندر، توسط تیمور، به امارت منصوب شد.

اوج عظمت قراقویونلو در دوران جهانشاه

او مشهورترین امیر قراقویونلو است که ظاهراً مردی شاعر و هنردوست نیز به شمار می‏رفته. در زبان جهانشاه، دولت قراقویونلو به اوج عظمت و وسعت رسید؛ چنان که در 844 ق / 1440 م گرجیان را مغلوب کرد و عراق را از دست یکی از برادران خود بیرون آورد. در 850 ق / 1446 م بر عراق عجم یا همان منطقه مرکزی و غربی ایران فعلی، فارس و کرمان مستولی شد و در 862 ق / 1458 م به عزم تسخیر هرات، لشکر به آن سمت کشید به طوری که پس از شکست دادن میرزا علاء الدوله تیموری، بر هرات نیز استیلا یافت.

دوره آسایش و قدرت جهانشاه

عاقبت چون از طغیان پسرش در آذربایجان اطلاع پیدا کرد، با مدعی خویش میرزا سلطان ابوسعید گورکان صلح کرد و به این ترتیب خراسان را به او واگذاشت در نتیجه خود به تبریز بازگشت. جهانشاه آتش فتنه‏هایی را که در آذربایجان، بغداد و فارس روشن شده بود، خواباند و چند صباحی بر بخش وسیعی از ایران و عراق حکومت کرد به طوری که مناطق تحت قلمرو خود ا قرین امنیت و آسایش نمود.

شکست از یک قبیله ترکمان دیگر و مرگ جهانشاه

اوضاع برتری جهانشاه، چنان دوامی نداشت. زیرا مردی قدرتمندتر و تواناتر از او از میان قبیله آق قویونلو به نام حسن بیگ برخاست که نظر به وجود کینه دیرینه در بین دو ایل ترکمان، با وی به جنگ پرداخت. سرانجام چون در سال 872 ق / 1467 م جهانشاه به عزم سرکوبی حسن بیگ به به دیار بکر رفت، غافلگیر شد و در حین فرار به قتل رسید.

«مسجد کبود»

از آثار دوران فرمانروایی جهانشاه قراقویونلو، مسجد بسیار زیبایی در تبریز به نام مسجد کبود «گوی مسجد» است که با وجود صدمه‏های فراوانی که از زلزله دید، هنوز هم بقایای کاشیکاری و معماری آن از برجسته‏ترین آثار اسلامی به شمار می‏رود.

0 Comments:

Post a Comment

<< Home