نشئه تخللوصلو ميرزا عبدالرزاق تبريزي جهانشاهي

نادير خاقان´ين توركجه ني، يازي ديلي ائتمه ده آيري بير تدبيري ده قوتسال (مقدس) ايماملارين ضريحلرينده توركجه شئعر يازماق اوْلموشدور. «نشئه» تخللوصلو ميرزا عبدالرزاق تبريزي جهانشاهي نادير شاه´ين تكليفي ايله نجف شهه رينده قويلانان ايمام علي (ع) حرمينين قاپيسي اوستونه بير شئعر يازميشدير. او جهانشاه (آزربايجان قارا قويونلو سولطاني) اؤولادلاريندان اوْلموش٬ تبريزده بؤيوموش٬ سونرا ايصفهان´ا كؤچموشدور. رياضيياتدا اوغورلار قازانان عبدالرزاق تبريزي، مازندران موستووفيسي اوْلموش٬ آنجاق 1125 ه.ق. ده وفات ائتميشدير. اوْنون فووت تاريخيني تربيت 1158، رياض الجنت ايسه 1188 قئيد ائديبلر. شاعيرين ديواني تئهران دانيشگاهينين كيتابخاناسيندا 2935 نومره ده هله ده قورونور، بو توپلومدا 88 ورق وار، هر ورق ايسه 13 سطير. تبريزده كي ديوان ايسه 2626 نومره ايله ساخلانيلير. بو توپلومدا 108 ورق واردير. ايندي ايسه اونون شئعرلريندن داها بير اؤرنه ك:

تاريخ مطلا ساختن روضه متبركه جناب علي كه حسب الامر بزبان تركي گفته شد (١١٥٥)

شه-ي جم حيشمت-ي دارا درايت، نادير-ي دؤوران
كي تخت-ي دؤولت-ي جمشيده واريثدير جاهان اوزره
Şəh-i cəm hişmət-i Dâra dərayet، Nâdir-i dövran
Ki təxt-i dövlət-i Cəmşid'ə vârisdir cahan üzrə

بدخشان لعل-و عوممان اينجيسين وئرميش خراجيندا
گونش تك حؤكمو نافيذ، موتتصيل دريا و كان اوزره
Bədəxşan lə'l-u Umman incisin vermiş xəracında
Günəş tək hökmü nâfiz müttəsil dərya vü kân üzrə

چكيلمه ز كهكشانين يايي تك نققاش اگر چكسين
ميثال-ي قوووت-ي بازو-يي ايقبالين كمان اوزره
Çəkilməz kəhkəşânın yayı tək nəqqaş əgər çəksin
Misâl-i quvvət-i bazu-yi iqbalın kəman üzrə

بولند ايقبال اولان، اعدالارين دا سربولند ائيله ر
موكررر ائيله ميش دوشمنلرين باشين سينان اوزره
Bülən iqbal olan ə'daların da sərbülənd eylər
Mükərrər eyləmiş düşmənlərin başın sinan üzrə

عيار-ي خاليص-ي كانيني، ائديبدير گون كيمي رؤوشن
قضا جريان ائديب، فرمان كمان-ي عيزز-و شان اوزره
Əyar-i xalis-i kanını، edibdir gün kimi rövşən
Qəza cəryan edib fərmân-i izz-u şân üzrə

كي لازيمدير علي´نين رؤوضه-يي پاكين طلا ائتمك
مونووردير مقام-ي مئهر داييم آسيمان اوزره
Ki lâzimdir Əlinin rövzə-yi pâkın təla etmək
Münəvvərdir məqâm-i mehr dâyim âsiman üzrə

زئهي نام-ي هومايون، كيم يازاندا كاتيب-ي قودرت
گره ك توغرا-يي بسم الله چكسينلر نيشان اوزره
Zehi nâm-i humayun kim yazanda kâtib-i qudrət
Gərək tuğra-yi bismillâh çəksinlər nişan üzrə

او كؤوكب كيم كي افلاك-ي خلافت ايچره انوارين
ساليب چرخ-ي چاهارومدان زمين اوزره، زامان اوزره
O kövkəb kim ki əflâk-i xəlafət içrə ənvarın
Salıb çərx-i çaharumdan zəmin üzrə، zaman üzrə

اولور مرآت دينين صئيقلي٬ دؤولت بو اوزدندير
قضا تخت-ي خلافت رسمين ائتميشدير جاهان اوزره
Olur mər'at dinin seyqəli، dövlət bu üzdəndir
Qəza təxt-i xəlafət rəsmin etmişdir cahan üzrə

ووجود-ي تخت اوچون عيللت گره ك ناچار چار اولسون
مو´خخر عيللت-ي غايي اولور ظاهير عيان اوزره
Vucud-i təxt üçün illət gərək nâçar çâr olsun
Müəxxər illət-i qâyi olur zahir əyan üzrə

سن اول كاميل باهاديرسان٬ گيراميسه ن كي حاققيندا
دئميش هر جؤوهري٬ بير قييمت-ي ناقيص٬ گومان اوزره
Sən ol kâmil bahadırsan، girâmisən ki haqqında
Demiş hər cövhəri، bir qiymət-i naqis، güman üzrə

شها! بي ايختييارام مدح-ي شاهنشاه-ي دؤورانه
بو اوزدندير موكررر ائيله ره م جاري زبان اوزره
Şəha biixtiyâram mədh-i şâhənşah-i dövrânə
Bu üzdəndir mükərrər eylərəm câri zəban üzrə

دليل-ي شؤوكتي بسدير همين نام-ي هومايوني
معاني لفظدن ظاهير اولور لؤوح-ي بيان اوزره
Dəlil-i şövkəti bəsdir həmin nâm-i humayuni
Məâni ləfzdən zâhir olur lövh-i bəyan üzrə

دئييلدير كهكشان تسخير اوچون عزم ائيله ييب گويا
كمند-ي هيممت-ي والاسين آتميش آسيمان اوزره
Deyildir kəhkişan təsxir üçün əzm eyləyib guya
Kəmənd-i himmət-i vâlâsın atmış âsiman üzrə

ائديب ايجاد چون صانيع، بو شاهنشاه-ي دؤورانين
حوصول-ي مقصدين فرمانينا توأم جهان اوزره
Edib icâd çün Sân'i، bu şâhənşah-i dövranın
Husul-i məqsədin fərmanına to'əm cahan üzrə

ريضا وئردي اونا سولطان-ي روم ايسكندر-ي ثاني
كي واجيبدير دوعا-يي دؤولتي، ايسلامييان اوزره
Riza verdi ona Sultan-i Rum، İskəndər-i Sâni
Ki vâcibdir dua-yi dövləti، İslâmiyan üzrə

زئهي شؤوكت كي گر كوففار ايله ن عزم ائيله سين رزمه
چكه رلر ميننت-ي شمشيريني باش اوسته، جان اوزره
Zehi şövkət ki gər küffâr ilən əzm eyləsin rəzmə
Çəkərlər minnət-i şəmşirini bâş üstə، cân üzrə

صلاح-ي دؤولتيني ايسته يه ن بغداد واليسي
چاليب ايتمام اوچون سعي ايله دامانين مييان اوزره
Səlah-i dövlətini istəyən Bəğdad vâlisi
Çalıb itmam üçün sə'y ilə damanın miyan üzrə

او صاحيب جاه كيم ذيكر ائتسه لر نام-ي گيراميسين
ائده رلر حمد اسما ايله ن، جاري زبان اوزره
O sâhib câh kim zikr etsələr nâm-i giramisinin
Edərlər həmd əsmâ ilən، câri zəban üzrə

بو خئير امرين موهييا اولدو چون اسباب-ي ايتمامي
ريضا-يي پاديشاه-ي تاجبخش-ي كامران اوزره
Bu xeyr əmrin muhəyya oldu çün asbab-i itmamı
Riza-yi pâdişah-i tâcbəxş-i kâmran üzrə

زر-ي نابين عيارين ائتدي اؤز ايخلاصي تك شاهد
مويسسر نقد-ي جان ايله ن، موعاديل ايمتاحان اوزره
Zər-i nabın əyarın etdi öz ixlası tək şahid
Müyəssər nəqd-i can ilən، muadil imtahan üzrə

ملاييك اولدولار همدست-ي اوستادان-ي چابوك دست
طلادان آسيمان ايجاد اولوندو آسيمان اورزه
Məlayik oldular həmdəst-i ustadan-i çabukdəst
Təladan âsiman icad olundu âsiman üzrə

ضريح اوزره مونوور گونبد-ي خورشيد خاصييت
سانيرسان قوببه-يي ياقوت-ي احمردير جينان اوزره
Zərih üzrə münəvvər günbəd-i xurşid xâsiyyət
Sanırsan qübbə-yi yâqut-i əhmərdir cinan üzrə

گؤيول پرواز ائديب سر طووق-ي زررينين خيال ائيله ر
كي آچميش بال٬ طاووس-ي بئهئشتي آشييان اوزره
Göyül pərvaz edib sərtovq-i zərrinin xəyâl eylər
Ki açmış bâl tâvus-i beheşti âşiyan üzrə

مو´ذذين بولبول-ي تسبيح خان و صحن٬ گولشندير
قيزيل گول دسته سي، گولدسته لر باغ-ي جنان اوزره
Müəzzin bülbül-i təsbihxân-u səhn، gülşəndir
Qızıl gül dəstəsi، güldəstələr bâğ-i cənan üzrə

تمننا-يي سلاطيندير٬ اوزون سورتمك بو درگاها
زئهي رفعت كي ايسته ر صدر دوشسون آسيتان اوزره
Təmənna-yi səlâtindir üzün sürtmək bu dərgâha
Zehi rəf'ət ki istər sədr düşsün âsitan üzrə

دئيه ركن عقل-ي ظاهيربين منه شول قوببه دير گويا
كي اولموشدور طلا-يي نابيله زررين جهان اوزره
Deyərkən əql-i zâhirbin mənə şol qübbədir guya
Ki olmuşdur təla-yi nâb ilə zərrin cahan üzrə

جوابيم "نشئه "اولدو موصررع تاريخ-ي ايتماما
ادب بيل مئهر! ساكين دور! موطاف-ي اينس و جان اوزره
Cəvabım Nəş'ə oldu mürəssə târix-i itmama
Ədəb bil Mehr! Sâkin dur! Mutaf-i ins-u can üzrə