سٶزوموز
جهان شاه قاراقويونلو

مولف و گردآوردنده: مئهران باهاري

از وئبلاگ جاهانشاه قاراقويونلو
http://cahanshah.blogspot.com/

بررسي دولت تركي آزربايجاني قاراقويونلو٬ از طرف نسل جوان، به جهت تبيين، آگاهي و بازسازي اركان هويت ملي خلق ترك و آزربايجان- كه در يك صد سال اخير بر اثر تبليغات و دسائس قوميتگرايان فارس و دولت ايران مستظهر به استعمارگران غربي بشدت مخدوش گرديده – مهم، مفيد و ضروري است. در تبليغات دولتي و قوميتگرايانه فارسي، بسياري اوقات قاراقويونلوها، آغ قويونلوها و ... به لحاظ ملي-تباري به صورت گروهي غير ترك و غير آزربايجاني و به شكل تركمن زردپوست كه مستقيما از آسياي ميانه آمده اند معرفي مي گردند؛ قاراقويونلوها همچنين برخي از حكمرانان تورك پيشين از تْيموريان و جلايريان و كلا صفويان و قزلباشان معتقد به مذهب شيعي امامي فارسي حتي ولايت فقيه شناسانده شده؛ و كليت حكمرانان تورك و آزربايجاني شامل قاراقويونلوها به صورت وحشيان و بي فرهنگاني بدوي و ... نشان داده مي شوند. هدف از اين ادعاهاي نادرست و فاقد مدارك تاريخي، ايجاد جدائي بين توده ترك ساكن در ايران امروز و اقوام و دولتها و تاريخ آنها كه كوچكترين شك و شبهه اي در ترك بودنشان نيز وجود ندارد و در نتيجه نخست بي هويت نمودن تركان آزربايجان جنوبي و ايران و سپس مونتاژ كردن هويت ايران زميني-آريائي- پارسي براي اين گروه هويتزدائي شده است.

در همين استقامت، پان ايرانيستها، قوميتگرايان افراطي فارس و نهادهاي رسمي جمهوري اسلامي با اصرار ادعا مي كنند كه در آزربايجان و ايران تا قبل از صفويان كسي كلمه اي و سطري به تركي ننوشته است. مثلا به ادعاهاي زير توجه كنيد:
- "تا تاسيس دولت صفويه و روى كار آمدن شاه اسماعيل صفوى كسى از شعراى آزربايجان شعرى به تركى نگفته است". (كتاب تاتى و هرزنى، تبريز، 1333. عبدالعلى كارنگ)
- "سند تركى تا چهار سد سال پيش در آزربايجان يافت نشده است". (مطالعاتى در باره تاريخ، زبان و فرهنگ آزربايجان. منصورى، فيروز. تهران، انتشارات وزارت امور خارجه ايران. 1379.)
- "تاكنون چه نوشته‌اي بر سنگ يا كاغذ يا پوست يا فلز به زبان «تركي» از آزربايجان پيش از عصر تركمانان- صفوي به دست آمده است؟ كدام نويسنده يا شاعر آزربايجاني پيش از عصر تركمانان- صفوي جمله يا بيتي را به زبان «تركي» نوشته يا سروده است؟" (از سايتهاي اينترنتي پان ايرانيستهاي فارس)
- "در تركي جز حيدربابايه شهريار ادبيات خاصي نداريم". (از سايتهاي اينترنتي پان ايرانيستهاي فارس)
......

بر خلاف ادعاهاي دولتي و جعليات قوميتگرايان فارس، دهها هزار نوشته به زبان تركي از آزربايجان پيش از عصر توركمانان صفوي هم بر سنگ و هم بر كاغذ و هم بر پوست و فلز در دست است. سكه ها و چاوها با نوشته هاي تركي، كه از محكمترين اسناد تاريخي در علم تاريخ و باستان شناسي شمرده مي شوند، صرفا يك مقوله از اين اسناد تاريخي با نوشته هاي تركي اند. همچنين از قرنها پيش از تاسيس امپراتوري تركي –آزربايجاني صفوي، نويسندگان و شعراي آزربايجاني هم در شمال و هم در جنوب به تركي نوشته و شعر سروده اند و خوشبختانه بسياري از اين آثار ادبي به روزگار ما نيز رسيده است. حتي به اعتباري مي توان گفت اوج ادبيات تركي آزربايجاني مربوط به دوره پيش از صفوي است. موضوع نوشته حاضر يعني ديوان تركي جاهانشاه قاراقويونلو، يكي از اين آثار ادبي تركي پيش از عهد صفويان است.