Tuesday, August 31, 2004



عيززت-ي عئشق اولان كؤنول، مولتفيت-ي جاهان دئييل،
عئشقه موقييد اولمايان، طاليب-ي لامكان دئييل.
İzzət-i eşq olan könül, mültəfit-i cahan deyil
Eşqə müqəyyəd olmayan, talib-i laməkan deyil

خيلقت-ي خلق-ي عالمين، امري چو "كاف-و نون" ايميش،
كيم كي بو رمزي آنلاماز، قابيل-ي "كون فكان" دئييل.
Xilqət-i xəlq-i aləmin, əmri çü “kaf-o nun” imiş
Kim ki bu rəmzi anlamaz, qabil-i “kun fəkan” deyil

حيكمتينين نيشانه سي، اولدو جاهان بو عصرده،
فاعيل-ي عئشقين ائي كؤنول، حيكمت-ي بينيشان دئييل!
Hikmətinin nişanəsi, oldu cahan bu əsrdə
Fail-i eşqin ey könül, hikmət-i binişan deyil

سيرر-ي "الست ربكم"، قال-و بلادا "قوول" ايميش،
كيم كي بو "قوول"و بيلمه دي، خيلقت-ي جاويدان دئييل.
Sirr-i “ələsto birəbbiküm” qal-o bəlada “qovl” imiş
Kim ki bu “qovl”u bilmədi, xilqəti cavidan deyil

زرق-و ريياسي زاهيدين، قابيل-ي حضرت اولمادي،
ظنن-و گومان ايچينده دير، شوبهه سي بيگومان دئييل.
Zərq-u riyasi zahidin, qabil-i həzrət olmadı
Zənn-o güman içindədir, şübhəsi bigümam deyil

گرچي سيمورغ-ي لامكان، سنده دير ائي بشر بوگون،
نفسينه عاريف اولماسا، قابيل-ي آشييان دئييل.
Gərçi simürq-i laməkan, səndədir ey bəşər bugün
Nəfsinə arif olmasa, qabil-i aşiyan deyil

عئشقي يولوندا ديلبرين، باشيني قوي حقيقي´يا!
كيم كي بو يولدا باشيني، قويمادي جانفيشان دئييل.
Eşqi yolunda dilbərin, başını qoy Həqiqi’ya
Kim ki bu yolda başını, qoymadı canfəşan deyil

جهانشاه حقيقي



جهانشاه حقيقي

اؤلكه ميز ايران`ين بؤيوك شاعير و دؤولت خاديمي اولان جهانشاه حقيقي هيجري 9 – نجو عصرده تبريز`ده ياشاييردي. اونون اصلي خوي شهه ريندندير و ميلادي 1397 نجي ايلينده بو شهه رده دونيايا گلميش و ميلادي 1467 (874 ه.) ايلينده ووروشدا اؤلموشدور.

جهانشاه حقيقي ‹قاراقويونلولار› دؤولتينين قوروجوسو و بانيسي ‹قارايوسوف› ون اوچونجو اوغلو ايدي. او تبريز شهه رينده تاج قويموش و بو شهه ري پايتخت لييه سئچميش و شهه ري آبادلاشديرماقدا چوخلو فعالييت گؤسته رميشدير.او جومله دن ‹ايسلام فيروزه سي› آدلانان ‹گؤي مسجيد›ي بينا ائتميشدير. قاراقويونلو ابوالموظففر جهانشاه بن قارايوسوف´ون دؤورونه عاييد اولونان همين بينا، اونون خانيمي جان بيگ خاتون´ون امري و نظارتي ايله 870 نجي هيجري ايلينده ايشله نيليب.

جهانشاه ابن قره يوسف 841 ه. ايلينده جولوس ائتدي.

جهانشاه حقيقي فارسجا و توركجه ديوان باغلاميشدير، او عرب ديليني ده ياخشي بيليردي، اونون توركجه غزللريندن ايكيسيني نقل ائديريك:


(1)

يارين گره ك كي مئهر-و روخو دلپذير اولا،
تا حوسن-و خولق ايچينده جاهاندا امير اولا.
Yarın gərək ki mehr-u ruxu dilpəzir ola
Ta hüsn-ü xulq içində cahanda əmir ola

هر كيم كي قيلمايا نظر اول حوسن-و صورته
يوخدور بصيرت اوندا گر اهل-ي بصير اولا
Hər kim ki qılmaya nəzər ol hüsn-ü surətə
Yoxdur bəsirət onda gər əhl-i bəsir ola

حوسن ايله نظير بولونماز جامالينا
عالمده اول يئگانه مگر بي نظير اولا.
Hüsn ilə nəzir bulunmaz camalına
Aləmdə ol yeganə məgər binəzir ola

بيچاره، عئشقه نئيله يه تدبير-و چاره سين،
معشوقه شاه-ي عالم-و عاشيق فقير اولا.
Biçarə eşqə neyləyə tədbir-u çarəsin
Mə’şuqə şah-i aləm-u aşiq fəqir ola

تووحيد ايچينده نوكته-يي اسراري بيلمه ميشه م،
صاحيب نظر گره گ كي، بو حالا خبير اولا.
Tovhid içində nüktə-yi əsrarı bilməmişəm
Sahib nəzər gərək ki bu hala xəbir ola

منصور-ي عئشق اولاندا حقيقي ز فضل حاق
آنين موعيني آيت-ي نئعمت نصير اولا.
Mənsur-i eşq olanda Həqiqi ze Fəzl-i Haq
Anın muini ayət-i nemət nəsir ola


(2)

گلگيل كي سئوميشه م سني جانانه لرده من
جان اوينارام يولوندا بو ديوانه لرده من.
Gəlgil ki sevmişəm səni cananələrdə mən
Can oynaram yolunda bu divanələrdə mən

ويرانه كؤنلومو غم-ي عئشق ائتدي چون مكان،
بس گنج بولموشام ديل-ي ويرانه لرده من.
Viranə könlümü qəm-i eşq etdi çün məkan
Bəs gənc bulmuşam dil-i viranələrdə mən

هر تشنه نين كي، جاني موصففا لبين دئييل،
ايچمه ن حيات آبين اول پئيمانه لرده من.
Hər təşnənin ki canı musəffa ləbin deyil
İçmən həyat abın ol peymanələrdə mən

شيرين غمينده جانيمي تسليم قيلميشام،
خوسروو حيكايه سين دئه من افسانه لرده من.
Şirin qəmində canımı təslim qılmışam
Xosrov hikayəsin demən əfsanələrdə mən

چون خانقاه-و مدرسه-و زاهيد-و شيخ،
حاقدن موراد ايسته ره م اول خانه لرده من.
Çün xanqah-o mədrəsə-vu xahid-o şeyx
Haqdan murad istərəm ol xanələrdə mən

ياخدي حقيقي جانيني شمع-ي روخوندا چون،
يانديم بو آه-و سوز ايله پروانه لرده من.
Yaxdı Həqiqi canını şəm’-i ruxunda çün
Yandım bu ah-u suz ilə pərvanələrdə mən